వంటనూనెను పదేపదే వాడతుండటం వల్ల ఆరోగ్యపరమైన అనేక నష్టాలు సంభవించవచ్చు. అందుకే వాడేసిన నూనెలను సరికొత్త వంటల కోసం ఉపయోగించడాన్ని ఆరోగ్య నిపుణులు ఖండిస్తున్నారు. వంటనూనె వృథాగా పారేయకుండా పలు సందర్భాల్లో చక్కగా వినియోగించుకోవచ్చు. అవెలాగో తెలుసుకుందామా..

వాడేసిన వంటనూనెలను తిరిగి వంటకోసం వినియోగించకపోయినా రీసైకిల్ చేసి, ఇతర అవసరాలకు వినియోగించవచ్చు. కానీ అవి చాలా ఎక్కువ సేపు వాడకూడదు. కొన్ని సందర్భాల్లో మాత్రమే వాటిని తిరిగి వాడుకోవచ్చు.

1. కంపోస్టింగ్ (Composting) : వాడిన నూనెలను పచ్చిమాంసాలు లేదా ఇతర ఆహార పదార్థాలతో కలిపి కంపోస్ట్ చేసుకోవచ్చు. ఇవి మట్టిలో జీవశక్తిని పెంచుతాయి.

2. మంటలపై ఉపయోగించడం (Fire starter) : వాడిన నూనెలను ఉపయోగించి కట్టెలపై అగ్గిని రగిల్చేందుకు ఉపయోగపడుతుంది. వంటనూనెలు శక్తివంతమైన ఇంధన వనరుగా పనిచేస్తాయి.

3. క్లీన్ చేయడం : కొన్ని పరిస్థితుల్లో, వాడిన నూనెను చాయ్ లేదా మురికి తొలగించేందుకు ఉపయోగించవచ్చు. అది మీ పాత్రలు, లేదా కిచెన్ ఉపరితలాలపై ఉన్న మచ్చల్ని తీసివేయడంలో సహాయపడుతుంది.

4. సోప్ తయారీ (Soap making) : వాడిన వంటనూనెలను సోప్ తయారీకి ఉపయోగించవచ్చు. కొన్ని ప్రత్యేకమైన పద్ధతిలో వాడేసిన వంటనూనెను సేకరించి ఇతర కెమికల్స్‌తో కలపడం ద్వారా ఇలా చేయవచ్చు.

5. ల్యూబ్రికేషన్ కోసం (Lubrication): చిన్నపాటి మెకానిజంలో ల్యూబ్రికేషన్ కోసం లేదా ఏదైనా పనిముట్లు తుప్పు పట్టకుండా ఉండేందుకు వంటనూనెను వినియోగించుకోవచ్చు.

6. ఆర్ట్ ప్రాజెక్టులు (Art Projects): కొన్నిసార్లు ఆర్ట్ ప్రాజెక్టులలోనూ ఆయిల్ ను వాడుతుంటారు. వాటి కోసం తాజా నూనెలను వాడాల్సిన అవసరం లేదు. వాడేసిన వంటనూనెను ఫిల్టర్ చేసి కూడా వాడుకోవచ్చు.

వాడిన నూనెలను ఎక్కువ సేపు రీ-ఫిల్టర్ చేయడం లేదా ఎక్కువ సేపు వాడకూడదు. వంటనూనెలను ఆరోగ్యకరమైన, పర్యావరణ హితంగా వాడటం శ్రేయస్కరం.

వాడేసిన వంటనూనెలను వాడటం వల్ల కలిగే నష్టాలు:

కెమికల్స్ వల్ల నష్టాలు:

వంటనూనెలను ఎక్కువసేపు వేడి చేయడం వల్ల హానికరమైన కెమికల్స్ విడుదల కావచ్చు. వీటిలో అక్రిలమైడ్ (Acrylamide) అనే విషరసాయనం ఉంటుంది. ఇది క్యాన్సర్ సంకేతాలు కలిగించే ప్రమాదం కలిగిస్తుంది.

గుండె సంబంధిత సమస్యలు:

వంటనూనెలను ఎక్కువసేపు వేడి చేయడం వల్ల ట్రాన్స్ ఫ్యాట్స్ (Trans fats) ఏర్పడతాయి. ఇవి కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలను పెంచి, గుండె సంబంధిత వ్యాధులు, స్ట్రోక్, ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తాయి.

అవయవాలపై ప్రభావం:

వాడిన నూనెలు ఆక్సిడైజ్ అవ్వడం వల్ల ఫ్రీ రాడికల్స్ విడుదల అవుతాయి. ఇవి శరీరంలోని అవయవాలకు హానికరం. కాబట్టి, వయోజనులైన వ్యక్తులలో మధుమేహం, గుండె జబ్బులు, జ్ఞాపకశక్తి తగ్గుదల వంటి సమస్యలు ఉండవచ్చు.

అనారోగ్య సమస్యలు:

వంటనూనెలను మళ్లీ వేడి చేయడం వల్ల వేడి స్థాయి మరింత పెరిగిపోతుంది. ఇది వంటనూనెల పరిమాణాన్ని తగ్గించి, ఆరోగ్యపరమైన రోగాలను కలిగించే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది.

రక్తపోటు సమస్యలు:

వంటనూనెలను తిరిగి వాడటం వల్ల కొంతమంది వ్యక్తులకు రక్తపోటు పెరుగుతుంది. దీనివల్ల గుండె జబ్బులు, కిడ్నీ సమస్యలు వంటివి కూడా సంభవించవచ్చు.